Letonya’da Bakanlar Kurulu(MK), Eylül 2024’te, yapılandırılmış elektronik faturaların düzenlenmesine ilişkin yönetmeliklerin hazırlanmasını öngören Muhasebe Kanunu’ndaki değişiklikleri gözden geçirmiştir. Bu güncellemeler, Letonya’daki şirketlerin 2026 yılına kadar yapılandırılmış e-faturayı kabul etmelerini zorunlu kılan açık şartlar getirmektedir. e-fatura düzenlemeleri için belirlenen gereklilik ve hükümlerin detayları şu şekildedir:
Kapsam:
e-fatura gereklilikleri, devlet kurumlarıyla (G2G, G2B, B2G) yapılan işlemler ile Muhasebe Kanunu ve Katma Değer Vergisi Kanunu uyarınca ekonomik faaliyet yürüten şahıslar da dahil olmak üzere, Letonya’da kayıtlı şirketler arasındaki (B2B) işlemler için geçerli olacaktır. Letonya’da kayıtlı şirketler, diğer kayıtlı şirketlere mal veya hizmet faturası keserken yapılandırılmış e-faturalar düzenlemek zorundadır (Letonya Muhasebe Kanunu’nun 11. Maddesi, 14. Fıkra). Ancak, işletmeden tüketiciye (B2C) yapılan işlemlerle ilgili faturalar bu zorunluluğun kapsamına girmemektedir.
Verilerin Devlet Gelir Servisine (SRS) Gönderilmesi:
1 Ocak 2026 tarihinden itibaren, şirketler e-fatura verilerini Devlet Gelir Servisi’ne (SRS) aktarmak zorunda olacak. SRS, bu verileri Letonya devletinin e-fatura hizmet sağlayıcıları ve vergi mükelleflerine yönelik birleşik portalı üzerinden alacaktır.
Bakanlar Kurulu, e-fatura işlemlerine ilişkin kanalları ve prosedürleri belirlemekten sorumludur. Şirketler, devlet tarafından belirlenmiş e-fatura teslim kanallarına uymak zorundadır (11. Madde, 15. Fıkra).
Yapılandırılmış e-Faturaların Teknik Bilgileri:
Dosya Formatı: Yapılandırılmış e-faturalar, XML formatında olmalıdır.
Uyum Standartları: XML formatı, Letonya ulusal standardına göre tanımlanmış olup, PEPPOL BIS Billing 3.0 spesifikasyonuna (PEPPOL BIS Billing 3.0 Temel Fatura Kullanım Spesifikasyonu – CIUS) uymalıdır. Bu faturalar, otomatik elektronik işlemeyi kolaylaştırmak için Avrupa standartlarına (örneğin, EN 16931-1:2017) uygun olmalıdır.”
Gönderim Yöntemleri:
Şirketler, XML formatındaki e-fatura dosyalarını Devlet Gelir Servisi’nin (SRS) Elektronik Beyan Sistemi’ne (EDS) doğrudan yükleyebilir. Alternatif olarak e-fatura dosyası, bir API aracılığıyla muhasebe yazılımından SRS’ye aktarılabilir; ancak muhasebe programı için SRS’nin e-fatura API’si ile önceden entegrasyon sağlanmış olmalıdır.
Faturalar, ücretsiz bir ulusal teslimat çözümü aracılığıyla, PEPPOL hizmet sağlayıcıları üzerinden veya taraflar arasında mutabakata varılması durumunda, vergi mükellefleri arasında bireysel olarak gönderilebilecektir.
Letonya’da e-Fatura için Uygulama Takvimi
- 1 Ocak 2025:
- e-faturalar, G2G (devletten devlete), B2G (işletmeden devlete) ve G2B (devletten işletmeye) de dahil olmak üzere, devlet idaresi ile şirketler arasındaki tüm işlemlerde kullanılmalıdır.
- Ortak bütçe kuruluşları ve bütçe kuruluşlarıyla işbirliği yapan şirketlerin gerekçe belgelerini yapılandırılmış elektronik faturalar olarak düzenlemeleri zorunludur.
- 1 Temmuz 2025’e kadar:
- Bakanlar Kurulu’nun e-fatura yönetimi ve veri gönderimi ile ilgili prosedürleri açıklayan yönetmelikleri yayınlaması bekleniyor. Bu düzenlemeler, 1 Ocak 2026 tarihinde yürürlüğe girecek.
- 1 Ocak 2026:
- e-faturalar, Letonya’da kayıtlı şirketler arasındaki ödemelerde, yani B2B (işletmeler arası) işlemlerde kullanılmalıdır.
- e-fatura verilerinin Devlet Gelir Servisi’ne aktarılması zorunlu olacak.
Şirketler arası işlemler için yapılandırılmış e-faturalar aracılığıyla verimliliği ve standardizasyonu arttırmak üzere tasarlanan değişiklikler, şirketlerin güncellenmiş çerçeveye uymasını zorunlu kılıyor. Sektörler arasında tam uyumu sağlamak için, operasyonel standartlar, gönderim protokolleri ve prosedürel kılavuzlarla ilgili ek bilgiler yayınlanacak ve prosedürle ilgili kurallar açıklanacak.
Saeima Letonya Parlamentosu, e-fatura çerçevesiyle ilgili değişiklikleri 31 Ekim 2024 tarihinde onayladı.
